Boya, herhangi bir nesnenin renk vermek için veya koruma amaçlı olarak uygulanan kaplamaya denir. Boya hemen hemen tüm malzemelere uygulanabilir. En çok kullanıldığı alanlar sanat, tasarım, endüstriyel kaplamalar, ulaşım (şerit çizgileri) ve korumadır (su veya hava temasını kesme amacıyla).
Bileşenler
Boyaları temel olarak dört bileşen oluşturur: Bağlayıcı, inceltici, pigmentler ve diğer katkı maddeleri. Bağlayıcının kullanımı zorunludur çünkü içerisindeki katı dolgu maddelerini bağlayarak kurumuş boya filminin oluşmasını sağlayan ve yüzeye yapıştıran, bağlayıcı maddedir. Bağlayıcının cinsi ve miktarı boyanın yıkanabilirlik, sertlik, yapışma, renk dayanıklılığı gibi özelliklerini belirler. İnceltici, boyanın viskozitesini ayarlamak için kullanılır. Uçucu olup film tabakasının oluşumuna katkıda bulunmaz.Pigmentler boyaya renk ve örtücülük özelliği verir. Bunun dışında katılan her madde film tabakasıyla birleşerek boyaya fiziksel ve kimyasal özellik verir. Boyalar bağlayıcının cinsine bağlı olarak su bazlı ve solvent bazlı olarak ikiye ayrılırlar.
Boyanın Tanımı
Uygulandığı yüzeyde film tabakası oluşturarak fiziksel ve kimyasal etkilere karşı koruyan,aynı zamanda dekoratif bir görüntü sağlayan kimyasal bileşenlerdir.
Bu malzeme belli prensipler dahilinde, formüle edilen ve bünyesinde dört esas unsur bulunan kimyevî bir karışımdır.
- boya
Bağlayıcılar
Solvent uçması ve reaksiyon sonucu sıvı halden katı hale dönüşen, boya filmini meydana getiren likitlerdir. Boyaya katkısı, sertlik, sağlamlık, ve parlaklık, yapışma, hava koşullarına ve kimyasallara dirençtir. Bağlayıcı, boyanın temel direği olup, tipine göre, boyaya ismini verir.
Pigmentler
Doğadan saflaştırılarak veya sentetik yollarla elde edilen, bağlayıcı ve çözücüler içinde çözülmeyen toz halindeki katı taneciklerdir. Boyaya sağladığı özellikler: Renk vermesi, örtücülük, parlaklık, fiziki ve kimyasal dayanıklılıktır.
Pigment çeşitleri
- Organik Pigmentler
- İnorganik Pigmentler
- Metalli Pigmentler
- Sedefimsi Pigmentler
Korozyon Önleyici Pigmentler
- Çinko kromat
- Çinko fosfat
- Metalik Pigmentler
Dolgu maddeleri
Kalsit, barit, talk, kil
Kimyasal katkılar
Bu grupta yer alan maddeler çok değişik özelliklerde olan ve boyaya çok az miktarda giren kimyasallardır. Katkı maddeleri boyanın özelliklerini iyileştirmek, istenmeyen, olumsuz değişimleri engellemek için kullanılır.
- Islatıcılar
- Kurutucular
- Matlaştırıcılar
- Kaymak kesici
- Çökme engelleyici
- Köpük kesiciler
- UV ışınlarından koruyucular
- Optik beyazlaştırıcı
Çözücüler
Boyanın uçucu kısmını oluşturan kimyasal maddelerdir. Boyanın imalatı ve tatbikatı safhasında(uygulama kolaylığı için), kullanılan boyanın özelliklerinde değişiklik yapmadan incelten sıvılardır.
Toluen, Ksilen, White sprit, Aseton, Su Benzin ve Tiner’dir
Boya çeşitleri
Boyalar genel olarak dört ayrı çeşitte sınıflandırılabilir.
- Kurutma Methoduna Göre
- Fiziksel kurumalı boyalar (Ör:Fırın kurumalı boyalar)
- Kimyasal kurumalı boyalar (Ör:Serleştirici girilerek kurutulan boyalar)
- Özelliklerine Göre
- İnşaat boyaları
- Uçak boyaları
- Ahşap boyaları
- Zemin boyaları
- Gemi boyaları
- Sanat boyaları
- Gıda boyaları
- Oto boyaları
- İşaretleme boyaları (Ör:trafik levhaları)
- Çevreye Olan Etkisine Göre
- Su bazlı boyalar
- Solvent bazlı boyalar
- Reçinesine Göre
- Selülozik boyalar
- Akrilik boyalar
- Epoxy Boyalar
- Sentetik Boyalar
- Alkid Boyalar
- Poliüretan Boyalar
- Isıya Dayanıklı Boyalar
- Fırın Kurumalı Boyalar
- Nem Kürlenmeli Boyalar
