10 Temmuz 1902′de Camagüey’de doğdu. 17 Temmuz 1989′da Havana’da öldü.Tam adı Nicolás Cristóbal Guillén Batista’dır. Hem Afrikalı hem de Avrupalı kanı taşıyordu. Havana Üniversitesi’nde hukuk öğrenimi gördü. 1937′de Cumhuriyetçiler’in safında İspanya İç Savaşı’na katıldı. Aynı yıl Küba Komünist Partisi’ne girdi. Altı yıl kadar sürgünde yaşadı; bir süre Avrupa’da -üç yılı Paris’te – kaldıktan sonra Küba Devrimi’nin başarıya ulaşması üzerine ülkesine döndü. Sociedad de Estudios Afrocubanos’u (Afro-Küba Araştırmaları Topluluğu) kurdu. UNEAC’ın (Union Nacional de Escritores y Artistas Cubanos – Kübalı Yazar ve Sanatçılar Ulusal Birliği) kurulmasına öncülük yaptı. 1954′de Lenin Barış Ödülü’nü kazandı. 1961′de Ulusal Ozan (Poeta nacional) sanı verildi, UNEAC’ın başkanlığına seçildi.
Toplumsal eleştiri içeren şiirleriyle tanınan Kübalı şair, 1920’lerin sonuyla 1930’larda yaygınlık kazanan Afrika-Küba hareketinin önderlerindendir.Toplumsal adalete ve dayanışmaya derinden bağlılığıyla, Afrika kökenli Kübalıların sözcüsü, Avrupa ve Latin Amerika devrimcilerinin kahramanı olmuştur.
Guillen, Afrikalı ve Avrupalı karışımı bir aileden geliyordu.Resmi eğitim görmemesine karşın, gençliğinde İspanyol ve İspanyol-Amerikan edebiyatından birçok yapıt okudu.Afrika kökenli Kübalıların konuşma biçimleri, efsaneleri, şarkıları ve son’larına (halk dansları) ilişkin deneyimlerini geleneksel edebiyat bilgisiyle birleştirdiği ilk şiir kitabı Motivos de son (1930; Son Motifleri), kısa sürede başyapıt oldu ve birçok benzeri yazıldı.
Guillen, sonraki yıllarda daha açık bir siyasal tutum takındı.Yoksul ve ezilen insanların günlük yaşamını betimlemekle yetinmeyip onlar için savaşmaya başladı.Cantos para soldados y sones para turistas (1937; Askerler İçin Şarkılar ve Turistler İçin Son’lar) adlı yapıtındaki şiirler bu tutumunu yansıtır.Aynı yıl İspanya İç Savaşı’nda Cumhuriyetçilerin yanında savaşmak üzere İspanya’ya gitti.
Nicolas Guillen, Cumhuriyetçilerin yenilgisi üzerine Küba’ya döndükten sonra Küba Komünist Partisi içinde etkin bir rol üstlendi.Eylemleri ve şiirleriyle toplumsal ve siyasal reformlar için çalışmayı sürdürdü.Birçok eleştirmen tarafından İspanyol-Amerikan edebiyatındaki poesia negra (siyah şiir) akımının en büyük ve en etkili şairi kabul edildi.
