Oktay Rifat Horozcu (10 Haziran 1914 – 18 Nisan 1988), Türk şair, oyun yazarı ve romancı. Orhan Veli ve Melih Cevdet’le birlikte Garip Akımı’nın kurucularındandır.
10 Haziran 1914’de Trabzon’da doğdu. Ankara Erkek Lisesi’ni, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Devlet sınavını kazanarak Maliye Bakanlığı hesabına Paris’e gönderildi. II. Dünya Savaşı nedeniyle, orada yaptığı doktora çalışmasını tamamlayamadan 1940 yılında Türkiye’ye döndü. Bir süre Maliye Bakanlığı’nda, daha sonra Matbuat Umum Müdürlüğü (Basın Yayın Genel Müdürlüğü)’nde çalıştı. Serbest avukatlık yaptı. 1955 yılında İstanbul’a yerleşerek avukatlığını sürdürdü. Sonra Devlet Demir Yolları’na girdi ve emekli olana dek bu kurumda çalıştı.
Sanatı
Ankara Erkek Lisesi’ndeki öğrencilik yıllarında şiir yazmaya başlayan Oktay Rıfat, ilk şiirlerini 1936- 1944 yılları arasında Varlık Dergisi’nde yayımlamıştı. İlk şiirlerinde hece veznini kullanmaktaydı, daha sonra serbest vezne geçti. 1941 yılında Orhan Veli Kanık ve Melih Cevdet Anday ile birlikte Garip adlı şiir kitabını yayımlayarak Garip şiir akımının öncülerinden oldu. Garip dönemi şiirlerinde kentte yaşayan sıradan insanların günlük yaşamlarına şaşırtıcı, alaycı bir söyleyişle yaklaşmıştı.
Perçemli Sokak adlı kitabıyla Türk şiirinde İkinci Yeni denilen anlayışa, anlamca kapalı bir şiire yöneldi. Türkçe’nin ses zenginliğini, geniş bir sözcük dağarcığıyla ustalıkla kullanan unutulmaz şiirler yazdı. Kitaptan kitaba değişen şiiri ile Türk şiirinin genel akışını en çok etkileyen şairlerden sayılmaktadır.
Oktay Rıfat tiyatro oyunu ve roman türünde de eserler veren Oktay Rıfat’ın şiir üzerine kuramsal yazıları da bulunmaktadır.
« ‘Oktay Rifat’in şiirsel konjonktörü büyük inip çıkmalar gösteriyor. Her değişiş, bir öncekinin bazı yönlerden tam tersiymiş izlenimini uyandırıyor okurda. Yalnız bunların kimlik değistirmeyle bir ilgisi yok. İlhan Berk gibi her değişişte bir önceki dönemi yadsımıyor, inkar etmiyor. Ve tuhaf bir şekilde -böyle diyebiliyorum-, başta yadırgansa da, birbirinin tersi olarak belirmiş dönemler ve bu dönemlerin ürünleri birbirine bağlaniyor; eklem yerleri o ters çıkış noktaları olmak üzere »
(Cemal Süreya, 1976)
Eserleri
Şiir
* Garip (Orhan Veli ve Melih Cevdet ile, 1941)
* Yaşayıp Ölmek Aşk ve Avarelik Üstüne Şiirler (1945)
* Güzelleme (1945)
* Aşağı Yukarı (1952)
* Karga ile Tilki (1954)
* Perçemli Sokak (1956)
* Âşk Merdiveni (1958)
* İkilik (Aşağı Yukarı ve Karga ile Tilki’nin ikinci baskısı,1963)
* Elleri Var Özgürlüğün (1966)
* Şiirler (1969)
* Yeni Şiirler (1973)
* Çobanıl Şiirler (1976)
* Bir Cıgara İçimi (1979)
* Elifli (1980)
* Denize Doğru Konuşma (1982)
* Dilsiz ve Çıplak (1984)
* Koca Bir Yaz (1987)
* Bütün Şiirleri (1991)
Roman
* Bir Kadının Penceresinden (1976)
* Danaburnu (1980)
* Bay Lear (1982)
Tiyatro Oyunu
* Birtakım İnsanlar (1961)
* Kadınlar Arasında ya da Fettah Paşalar (1966)
* Atlarla Filler ya da Dirlik Düzenlik (ilk yayınlanışı 1988)
* Çil Horoz (ilk yayınlanışı 1988)
* Yağmur Sıkıntısı (ilk yayınlanışı 1988)
Ödülleri
* 1954 Yeditepe Şiir Armağanı- Karga ile Tilki adlı kitabıyla
* 1970 Türk Dil Kurumu Şiir Armağanı – Şiirler adlı kitabıyla
* 1970 Ankara Sanatseverler Derneği Yılın Oyunu Ödülü ve TRT SAnat Ödülleri Yarışması Başarı Ödülü Yağmur Sıkıntısı adlı oyunuyla
* 1980 Sedat Simavi Vakfı Ödülü – Bir Cigara İçimi adlı şiir kitabıyla
* 1984 Necatigil Şiir Ödülü- Dilsiz ve Çıplak adlı yapıtıyla
* 1980 Madaralı Roman Ödülü – Danaburnu adlı romanıyla
